Volg ons op facebook
|
< terug
De enige echte koffiepot (1)
Teruggaan, het in woorden gieten schuift tijd, daden en hoop op de plek die het verdient en de smaak van enjerra komt vanzelf in mijn mond. Herinneringen, doordrenkt met geur, reuk en smaak, de stortregens en waterzon. Beeldende illustraties lichten op. De confrontatie steekt, maar de pijn vermindert snel. Na een tijdje open ik oude computerbestanden zonder ongemakkelijke weerstand, één voor één. Nu het graf eenmaal open ligt wordt het archeologisch graafwerk, eenvoudige arbeid met een klein schepje, zacht stoffertje, zodat ik ieder botje, hoe klein ook, voorzichtig lospeuter uit de verdroogde klei. Energie die via het toetsenbord virtueel wordt omgezet in een document met woorden, zinnen en alinea's. Schema's en statistische gegevens. Mij treft voor deze Godsonmogelijke mislukking géén blaam. Gekwetst opgeborgen e-mailadressen moet ik opgraven (Wilde Ganzen, Cordaid, Wings of Support van de KLM, etc.) om aan hen het verzoek te richten dit boek te helpen uitgeven.
De foto's blijken helemaal niets veranderd, ze liegen nog steeds niet en ik weet precies waar ik destijds de te rode kleur uit moest filteren. Of de blauwsluier. Er is niets aan gefotoshopt.
In het voorlaatste hoofdstuk krijgt het verhaal een totaal onverwachte wending met stichting (aDDISa) Dat moet, hoort zo. Vanwege de mensenrechten. Wie werden er de dupe? Onschuldige armoedzaaiers zonder één sprankje toekomst. Waarom zou ik er niet, beter laat dan nooit, voor vechten dat zij HUN geld krijgen? Gerechtigheid, basta!
Een Birr is ongeveer tien Eurocent en je koopt er één enjerra voor die daar naast het dagelijks eten ook je bestek is, maar hoe ik ook oefen, ik kan de zure smaak ervan niet lekker vinden. Nu glimlach ik.
Haar vader is onbekend, ook bij Chad-et en Katama. Men roept haar aan als Tegist en hoe oud ze precies is weet niemand. Een geboortebewijs is er voor deze kinderen niet.
Vanaf de eerste dag noem ik haar Tidgi. Puur op gevoel. Ik BEN haar moeder niet! Zal het nooit worden ook en wil géén aanspraak maken op die eretitel. Ik wil haar wel een koosnaampje geven, iets dat vertrouwelijk klinkt. Van ons is. Dat lief en nieuw is, ook voor haar.
Zienderogen komt ze in de eerste weken aan en met de dag lijkt ze zelfverzekerder.
We zijn een opvallend koppel. Een prachtig donker tienertje naast een blanke vrouw die zich alle mores van dit land nog eigen moet maken. In Nederland leeft mijn zesentwintigjarige dochter, ik had oma kunnen zijn. Tidgi's vrienden zijn inmiddels aan ons gewend, maar in Mercato worden we nog raar onderzoekend bekeken.
Is het toneelspel dat ze nooit verdrietig is? Mist ze haar moeder of heeft ze die zwarte periode in haar jonge leven afgeblokt? Maria van Chad-et zegt dat ik me geen zorgen moet maken. "Tidgi mag blij zijn dat jij haar opvangt!" Dat is zo, maar is rouwen daarmee afgehandeld?
Al oefenen we dagelijks veel, ze spreekt nog weinig Engels. Mijn Armhaars is net zo min meer dan fonetisch opgepikte woorden waarvan ik vermoed te begrijpen wat ze betekenen en het leren lezen is onmogelijk. Iedere letter van hun alfabet kent vier varianten, abacadabra. De communicatie blijft nog veel gebarentaal of gekrabbelde tekeningetjes op het speciale schrijfblokje, maar zoveel begrijpt ze wel: Ik wil het leven van Ethiopiërs leren kennen. Het land produceert zelf uitstekende koffie en de peperdure instant Douwe Egberts haalt het op geen stukken na bij de locale Abyssinia.
De Ethiopische koffiepot is van zwarte keramiek, hand gedraaid en heeft door heel het land dezelfde vorm. Een ranke hals op de gezellig dikke buik met handvat, maar vanwege de ronde onderkant kan hij uit zichzelf niet staan zonder een strooien ring in diverse kleurtjes.
Het regende een uur geleden pijpenstelen en nu sjouwen wij door het bomvolle lawaaierige Mercato met al zijn vreemde geuren, op zoek naar de allerbeste koffiepot. Plus toebehoren. We struinen over onregelmatige bemodderde paadjes en ze trekt me vastberaden langs bergen plastic schalen, potten, pannen en bestek. Na een half uur staan we in het onoverdekte deel bij een lange rij tafels. Op vuile doeken stinkt een ongelooflijk uitgebreide collectie kunstig gestapelde piramidetjes, kristallen, blokjes, poeders, staven en dunne stokjes. Wierook met wonderlijke en ook penetrante afschrikwekkende geurtjes. Verpakt in krantenpapier, prikkelt het in mijn neus. Waarom Tidgi geld vraagt om er een paar stokjes van te kopen is onduidelijk. Wil ze thuis een altaartje voor 'anya' inrichten of gaan we haar moeders graf binnenkort bezoeken?
Plotseling maant ze me op te krassen en ik snap het niet meteen
"Ko ko. Joe ko, ko, joe weet, me baai, Dora no baai. Mie, joe ko, toe mudsj Birr! "
Ze duwt me ergens achteraf in een hoek waar ik, naar ik aanneem, moet wachten om vanuit de verte toe te kijken? Ik heb er weinig fiducie in want de marktkooplieden hebben ons vaak samen gezien en een 'blanke' betaalt per definitie vier keer de normale prijs.
Het welbekende gebaar tussen duim en wijsvinger blijkt hier hetzelfde als in Nederland en zij lijkt beslist niet snel tevreden. Al is ze nog steeds petieterig van stuk, ze onderhandelt als de meest gewiekste inkoper die ik vroeger bij Wehkamp kende.
Haar lichaamstaal spreekt boekdelen."Onzin" vindt ze en wijst meewarig naar haar hoofd. Beledigd komt ze terug en schrijft 22 op een papiertje. Bij de ring een + zeven. Haar mimiek laat geen enkele ruimte voor twijfel. Die aftandse rafelige ring? Zeven Birr? Pffhoehee, zijn ze gek? Van haar lang zal ze leven niet!!! Ze onderneemt op diverse plekken een poging, maar met géén van de kooplui kan ze tot overeenstemming komen en ze stapt er hooghartig bij weg, al roepen ze haar korting achterna. Nee is nee, blijft ze standvastig. We lopen later echter wel de vijf kilometer tot Mexico Tér (Square) naar beneden te sjouwen met attributen waar ik niets van snap. Een ruwhouten trommel zonder vel, ijzeren bakje aan een steel, dat zichtbaar handwerk is, inclusief deksel. Plus een loeizware ijzeren staaf. Zouden we iemand de hersens in moeten slaan voor die vermaarde koffie? Of zijn er geesten die ze mores wil leren?
feedback van andere lezers- joplin
lekker te lezen, ook zeer informatief, ik kom al in de sfeer en
geniet.
Dora: Fijn om te horen, want spelenderwijs wil ik er wel veel weetjes over het land tussendoor weven... Dank je joplin. - Wee
Je sleept me mee, doorheen kleurige beelden, geurige en geurende spannendheden, en ik kan niet anders dan van Tidgi houden, nú al.
x
Dora: Kijk aan, zonder in een vliegtuig te hoeven stappen toch even daar zijn.
Dank je, mooie feed.
|
