Volg ons op facebook
|
< terug
Haat is gemis aan intelligentie
Emje had van te voren het idee dat dit onderwerp haar niet boeide, maar ze was toch snel om.
We keken naar 'Boeken' waar Hans Keilson, een schrijvende medicus van 101, zich bescheiden opwond.
"Het literaire succes is maar bijzaak," zei hij voor de derde keer. Wim begreep dat wel, maar snapte het niet. Een literaire grootmacht deed zijn herrijzenis na zestig jaar af als niet noemenswaardige kleinigheid?
"Waar verstopte u het manuscript tijdens de oorlog?" vroeg de interviewer.
"In een Bróóódtrommelll in de toin" grinnikte de oude man met vochtige pretoogjes.
"Was het manuscript nog in tact toen u het opgroef?" Wim Brandts stelt de vragen die het publiek heeft.
"Heelemahlll." knikte de medicus/psychiater. Hoewel hij vanwege zijn accent moeilijk te volgen was kleefden Emje en ik aan de buis. We zogen zijn woorden op als de zoete spijs in de rest van het kontje kersstaaf dat we bij de koffie wilden nuttigen. Die koek moest wachten, 't was te interessant.
"Na zestig jaar is uw boek opnieuw een bestseller. Al die jaren leefde u in Nederland en niemand kende u, maar u wordt genoemd in 's werelds toptien van literaire meesters," probeerde Wim de man te complimenteren, wat totaal niet werkte. Ieder ander zou zwelgen in ijdeltuiterij maar deze man van een eeuw oud werd niet warm van vleierij.
"U mut nicht vergehten datt ik medicus bin, dat literaire werellldje is nicht het meine!" klonk het nogmaals verontschuldigend. Ik had met dokter Hans te doen want duidelijk illustreerde hij een fenomeen dat ik al levenslang meemaak. Hij heeft nog steeds dezelfde boodschap die hij meer dan een halve eeuw geleden door de wereld zond in 'In de ban van de tegenstander.'
"Maar hoe kunt u het? Waarom bent u, was u destijds al in staat om dit meesterwerk te schrijven?" De auteur keek verbaasd. Ik ook. Mijn vader leerde me al op mijn tiende dat op waaromvragen geen antwoord komt. Wim was echter in de ban van deze man en vasthoudend.
"Waarom kon u zich, vlak na die vreselijke oorlog, verdiepen in zo'n monster als Hitler?" vroeg hij wanhopig en dokter Hans zuchtte. Ik ook en ik ergerde me aan Wim, die ik normaliter hoog acht. Het was zo vanzelfsprekend vanuit Hans zijn beroep als psychiater.
"Verdiep u in uw vijand. Dat ies belangrijk om het leed te leren begraaipen."
Was het werkelijk zo moeilijk voor te stellen dat Keilson geen carrière ambieerde als schrijver? Vandaag begaf Wim zich, naar mijn idee, op een andere golflengte dan zijn gast.
"Dat is toch logisch, je verdiepen in de vijand" riep ik en was weer even de puber die uitzocht waarom ma mij altijd als vijand behandelde, terwijl ze duidelijk wel trachtte liefde te geven.
"Nee, dat is niet logisch Door, wanneer dringt dat nou toch tot je door," kreeg ik stevige kregelige repliek van Emje. "dat is iets dat bijna niemand doet!" Ik zweeg en slikte terechtgesteld.
Het maakte niets uit, we wilde Hans blijven volgen die uitlegde dat haat te weinig serieus wordt bestudeerd. "Menschen zijn bang van de zwarte kant. Daarom vergehten zij haat. Dat ies ehn verwahrloosd schtuuk van onze cultoer. Mann will er liever nicht over nahdenken maar haat is even sofiel belangraaik allls liefde." Wim hing aan zijn lippen, net als wij.
Hans Keilson is een boeiende man. Als Duitse dokter heeft hij zich in Nederland een plek verworven nadat hij. zelf een Joodse onderduiker, tijdens de oorlog in Delft ondergedoken Joodse jeugd hielp. Later bestudeerde hij getraumatiseerde kinderen die zo heftig reageerden op hun pleegouders. Dat hij zijn ouders naar Nederland haalde maar niet kon behoeden voor de dood in Auswitsch houdt de honderdjarige nog steeds bezig. 'Sommige pijn gaat dus inderdaad nooit over,' dacht ik.
"U heeft ergens geschreven dat uw leven is gebed in een fundament van treurnis."
"Ja, ik kan me maain vater nog heugen als de dag van gisteren en ik kon hen niet helpen omdat ze te oud waren om hier te kunnen onderduiken."
"En wat zou u Hitler vragen als u hem één vraag mocht stellen?'
"Ik zou willen wehten wat hem allls kind ies overkomen, fooralll ook op seksueel gebied. Hoe kwam haai zo vol haat dat haai sichzelf en hele volkeren ien de afgrond heeft geschtuurd. Sofiel haat ies immers destructieff." Hans Keilson was er zo te zien nog steeds verbaasd over.
"Haat is een gemis aan intelligentie," klinkt het eenvoudig vanaf de bank zodra de eindtune draait. Gossie, een oneliner die van Wilders had kunnen komen maar deze keer is mijn vriendin de schuldige en ik ben onmiddellijk onder de indruk. Stof tot nadenken, heerlijk.
"Oh, had ik hem maar zelf verzonnen, zo'n bloedmooi juweel van een stelling. Echt iets om een paar zinnen aan te wijden," riep ik, stond op om de laptop te betokkelen maar dat kon nog niet. De ontbijtborden moesten eerst worden opgeruimd.
Liefde en haat ligt inderdaad broederlijk naast elkaar, maar als je maar over één van de twee durft na te denken, net doet of haat niet bestaat, mis je het spel dat men ermee speelt.
feedback van andere lezers- hettie35
Iets om over na te denken,
groetjes Hettie
Dora: Ja, ik vond hem zelf ook niet mis... dank je - Runner
Buitengewoon intera
Dora: Dank je, het overdenken waard, lijkt me - koyaanisqatsi
In tegenstelling tot liefde wordt haat 'gevoed'. Liefde kan je niet 'voederen' aan iemand; liefde heb je of heb je niet, ontstaat spontaan of blijft weg. Haat daarentegen kan je voeden met angst, leugens, domme veralgemeningen enz. Hitler kende er veel van, maar hij was (en is) lang niet de enige. Meneer Keilson lijkt mij zeer boeiend en lovenswaardig man. Ik zou graag weten wat hij vindt van de retoriek waarmee de Zionisten in Israël dagelijks de Palestijnen ontmenselijken. Google, here I come...
Dora: Wat die man allemaal mee heeft gemaakt en dan nog zo bij de pinken... - greta
'Haat is een gemis aan intelligentie'. Niet eenvoudig als stelling, wel een om over na te denken. Ik zou zeggen: haat is een gemis aan inlevingsvermogen.
Dora: Ik denk dat je naast emotioneel intelligent ( inlevingsvermogen en empathie) ook de andere vormen van intellekt moet gebruiken om ten volle te verwezenlijken wat je zintuigen je zeggen. - Hoeselaar
Goh, daar heb ik nooit bij stilgestaan maar als ik het zo in zijn context lees ja dan daagt het bij me.
Willy
Dora: Willy, het is beter haat naast liefde te accepteren dan te zijn als ik..
Ik kan zo moeilijk haten, vind het een dom fenomeen maar daardoor lig ik wel bloot zodat vunzige doortrapte lieden bovenop op mijn hart kunnen gaan staan. Ik kijk dus extra goed uit... dat gaat vast nooit meer over.
|
