Volg ons op facebook
|
< terug
aftellen.
>> Drie,twee, een,start. Het aftellen is begonnen. Nog drie keer slapen en 't is weeral gedaan met de pret. Terug naar school. En omdat een ongeluk nooit alleen komt, zal de regen plaats ruimen voor een heerlijk najaarszonnetje. 'n Mens zou medelijden krijgen met al die sukkelaars die node hun plicht moeten vervullen.
Zeker voor iemand als mijn jongste kleinzoon is deze week een marteling. Niet alleen moet hij terug naar school, bovendien is zijn kleutertijd voorbij en zal hij zich moeten concentreren op de leerstof, wat voor iemand met zijn fantasie niks minder dan de hel is. Arm ventje.
Over mijn eigen overgang van de kleuterschool naar het eerste leerjaar weet ik helemaal niks meer. Zelfs de leraarsnamen van de eerste twee jaren ben ik vergeten. Wat niets anders kan betekenen dan dat ze een diepe indruk op mij hebben gemaakt. Van het derde leerjaar weet ik wel wie de 'meester' was en ook weet ik dat hij thuis niks te zeggen had, daar was hij de slaaf. Dat ik dit weet heeft te maken met een voorval tijdens de les. Zijn vrouw -die even een zieke leraar kwam vervangen- stoof op een dag furieus het lokaal binnen en eiste dat ik met haar mee ging. Wat niet kon, volgens haar man, omdat we over belangrijke zaken bezig waren. Na enig gefezel tussen hen beiden, waar zij duidelijk de hoge noten voor haar rekening nam, mocht ik alsnog de klas uit en haar volgen. Even later wist ik waarom. Mijn jongere broer die in haar klas zat, had zijn broek, de bank en de vloer onder gescheten. Platte stinkende drek ging via zijn broekspijp -onderbroeken kenden we nog niet- langs de bank en zijn been naar de grond. Wat hij de dagen ervoor gegeten had, weet ik niet maar alleszins iets heel anders dan ik.
Enfin, mevrouw was niet opgezet met dit spektakel en dat liet ze duidelijk merken. Met haar hand in mijn nek duwde ze me tot op enkele centimeter van de grond en beval me die drek op te kuisen en daarna onze stinkerd naar huis te brengen. Dat van die stinkerd heeft zij niet gezegd maar ik zou het haar niet kwalijk genomen hebben. 'k Had al genoeg reden om haar te haten.
Halfweg ben ik meegegaan met die broer, toen vond ik het welletjes en ging terug naar mijn klas waar ze nog steeds bezig waren met belangrijke zaken. En waar 'meester' T veel van zijn glans verloren had in die kinderogen van mij.
De vierde klas was dan weer in andere opzichten een memorabel jaar. Meester Rik was een gemoedelijke man die we graag 'dikke Rik' noemden. Eens we tot de jaren van verstand kwamen en ons realiseerden wat een uitzonderlijk man die dikke goedzak wel was, kregen we daar spijt van. Dat jaar leerden we dat school ook plezant kan zijn. Tijdens een wandeling kregen we een ijsje, we dronken bier uit de echte pot van Keizer Karel en tussendoor werd er een wedstrijdje 'raamspringen' gehouden. De winnaar kreeg een geldstuk.
Tijdens de speeltijd mocht ik altijd het bord afkuisen. En ik deed dat graag omdat onder de lessenaar van 'dikke Rik' een fles limonade stond waar hij sporadisch van dronk tijdens de les. En ik dus ook maar tijdens de speeltijd. Limonade was iets wat we thuis niet kregen en aangezien ik een beetje van zijn werk deed, mocht ik ook een beetje van zijn fles drinken. Simpel als bonjour.
Dat ik aan het einde van dat jaar een nieuwe fiets kreeg omdat ik de eerste van de klas was, leek me ook niet meer dan normaal.
>>Ergens halfweg de zomervakantie tussen het vierde en vijfde leerjaar gebeurden er rare dingen. In de uithoek van de negorij waar we woonden, kwam weinig 'doorgaand' verkeer; één keer per week de groentekar van 'Keulle Boas' , op zondag zijn vrouw met de hondenkar om haar zelfgemaakt ijs te slijten, en sporadisch een boer die zijn nabijgelegen veld wilde bewerken. Meer volk zagen we er niet, behalve die zomer. Toen kwamen vreemde mannen in kostuum langs en praatten verdacht veel met moeder en vader. Over ons, dat konden ze niet verhelen, maar wat er zo geniep besproken werd, daar hadden we het raden naar. Wat opviel was dat die mannen verdacht vriendelijk tegen ons deden als we met grote oren 'toevallig' de kamer door slenterden, en ons straal negeerden als ze passeerden uit het zicht van moeder en vader. Dat maakte ons argwanend en voedde onze fantasie. Werden we als slaven verkocht aan de hoogst biedende, of eindigden we aan het spit op een of ander feest? Vragen waar we pas een antwoord op kregen nadat beide heren het zoveelste bezoek afronden met een joviale groet en de belofte 'we zullen ze wel leren werken'. Dezelfde dag nog was alle geheimzinnigheid verdwenen en kregen we te horen dat we naar een andere school* zouden gaan.
Elke dag met de (gratis) bus op en af, blijven eten op school en gemengde klassen waren zowat de voornaamste veranderingen in ons leven. Of we aan het begin van de dag moesten bidden, weet ik niet meer. Hoewel de rijksscholen door katholiek België als oorden van verderf werden bestempeld, kregen we godsdienstles. Theoretisch bestond de mogelijkheid om daarvan af te zien, maar dat het in die tijd minder eenvoudig was om over te schakelen naar 'zedenleer' heb ik enkele jaren later mogen ervaren.
Eerder uit balorigheid dan wel als een bewuste keuze, opteerde ik in het tweede middelbaar voor een leven zonder godsdienstles. Ik bleek de enige leerling op de school te zijn die 'zedenleer' als een echt vak beschouwde en dus moesten ze voor mij een leraar gaan zoeken. Wat niet zo eenvoudig was, blijkbaar. Na de eerste pogingen om mij van gedacht te doen veranderen, werd de leraar godsdienst op pad gestuurd om mijn moeder te beïnvloeden. Talloze keren is de man aan huis geweest en evenzoveel keren bleef het resultaat hetzelfde; ik bleef bij mijn keuze. Uiteindelijk werd er een compromis uitgewerkt; ik zou dat jaar de godsdienstles blijven volgen, hoefde alleen maar aanwezig te zijn en zou op het eind van het jaar dezelfde punten krijgen die de beste leerling van de klas behaalde. Een dading waar ik me kon in vinden, ook omdat ik geen idee had van wat het vak zedenleer dan wel inhield.
Voor mijn twee zussen duurde het avontuur op die nieuwe school niet lang. Amper enkele dagen na onze volksverhuizing kwamen nonnen uit het plaatselijke klooster smeken om die twee leerlingen terug te krijgen. Hun knieval bleek minder geïnspireerd door mensenliefde dan wel mercantiele overwegingen; er zou een klas verdwijnen zonder die twee extra koppen. Mijn vader, die ook niet van gisteren was, koppelde een tegeneis aan de mogelijke terugkeer, als de nonnen ervoor zorgden dat de weg -een karspoor vol putten- hersteld werd dan zou hij zorgen dat hun klas kon blijven bestaan.
Ondanks de toen al zo geroemde scheiding van kerk en staat, lagen er de volgende dag hopen zwart materiaal te dampen en zorgden gemeente-arbeiders er voor dat de weg opnieuw berijdbaar werd. Wat vele verkiezingsbeloften niet konden klaren, lukte twee nonnen in een handomdraai.
Omdat mijn vader een man van zijn woord was, gingen de twee zussen de week daarop al terug naar hun vertrouwde meisjesschool. En wij waren verlost van het alziend oog van de oudste zus, iets waar we de nonnen stiekem dankbaar voor waren.
*Staatsscholen waren een nieuw fenomeen en kaderden in het plan van toenmalig minister Collard om de almacht van het katholieke onderwijs te breken. BSP-er Leo Collard ijverde ervoor om de subsidies van het vrij (lees katholiek) onderwijs terug te schroeven en de wedden rechtstreeks aan de leerkrachten te betalen, wat resulteerde in de 'schoolstrijd'. Dat er in de nog te bouwen rijksscholen alleen maar gediplomeerden mochten les geven, was opnieuw een poging om het aantal priesters in het onderwijs terug te dringen.
BSP= Belgische Socialistische Partij.
feedback van andere lezers- Wee
Je verhaal graag gelezen.
x - Dora
Leerzaam, goed geschreven ook...
Ik vraag me af: 'vergeet' men omdat het wel of geen diepe indrukmaakt?
Interessante manier van spreken: wat er zo geniep besproken werd
roodoff: Kan ook zijn dat het vergeten louter te maken heeft met mijn lamentabel geheugen. groeten en veel dank.
|
