Volg ons op facebook
|
< terug
INTERVIEW met Maestro Thomas R. Sunneberg
"Kijk, ik heb geen favoriete orkesten, geen favoriete componisten, geen favoriete soort voedsel, geen favoriete vorm van seks", zei ik lachend tegen Simon McLendon, journalist van het magazine Music and Time.
Ik ontving hem vorig jaar op een miezerige oktobermiddag in mijn Europese buitenhuis nabij het Gardameer.
"Dus, stel me asjeblieft niet de favoriete vragen die andere journalisten me ook doorgaans stellen."
"Dat zal ik niet. Echt niet.", beloofde Simon.
"Uitstekend dan!", zei ik, en troonde hem mee naar mijn muziekstudio.
Ik vroeg hem of hij het erg zou vinden om even te luisteren naar een opname die ik zo'n vijf en twintig jaren geleden heb gemaakt van de Eerste Symfonie van Jean Sibelius.
Zonder een antwoord af te wachten duwde ik hem in een fauteuil en bood hem een glas wodka aan.
Ik zou dit werk over een paar maanden moeten overdoen met het Fins Radio Orkest, en ik had al jaren niet meer geluisterd naar deze uitvoering.
Met een glas in de hand en - tussen de hoestbuien door - lurkend aan een sigaret die uit mijn mond hing, rommelde ik in een verzameling oude LP's, haalde er een nog ongerept exemplaar uit, opgenomen in de studio van Jim Slutz in Baton Rouge, Indiana USA.
Ik legde de plaat op de draaitafel en terwijl ik mijn wodkaglas van de ene hand in de andere liet overgaan, begon ik te zingen, te dansen en de eerste beweging te dirigeren. Tussendoor gaf ik enige uitleg, goed- en afkeurende woorden en nog allerhande soorten commentaar.
"Luister joh. Hier is het thema van de joodse rabbi . . . dat is van Tsjaikowski, maar straks komen Borodin en Mussorgsky nog.
Hier heb je wat Grieg . . . En dan komt nu Sibelius zelf - luister, ja dat is onmiskenbaar Sibelius."
"Nu de wind.", zuchtte ik mijn enige toehoorder toe.
"En nu een popsong."
Weer iets verder wees ik Simon McLendon op het briesje dat nu in de muziek zou langskomen. Ik boog het hoofd en sloot mijn ogen.
"Er zitten veel ontleende dingen in deze beweging", zei de jonge journalist. Meteen kreeg hij een verontschuldigende blik over zijn gezicht en excuseerde zich om het verbreken van de betovering.
"Maar het is heerlijk hoe al de muziek zo mooi met elkaar verbonden is.", repliceerde ik.
"Ik bedoel: ik zou je 'Le Sacre de Printemps' kunnen laten horen en wijzen op alles wat van Mussorgsky en Ravel komt - passages noot-voor-noot van Ravel . . . zomaar schaam-te-loos gejat! Ik zou je kunnen tonen wat Beethoven bij Haydn en Mozart heeft gehaald. Maar waarom zou ik dat doen? Iedereen komt wel van ergens."
"Als je een goed componist bent, jat je de goeie dingen! Want een componist is het totaal van zijn luisterervaring . . . plus de stem en de opwinding waar je hem meteen aan herkent: IK ben Wolfgang Amadeus! IK ben Ludwig! En IK, ik ben Sibelius."
Ik nam de Sibeliusplaat van de draaitafel.
"Wat een symfonie!", riep ik uit.
"Hoe verbazend te denken dat dit aanvankelijk als rommel werd beschouwd."
Ik stapte naar de grote tafel waar Simon zat, hief mijn rechterhand op, gaf een opmaat met mijn glas en zei toen: "En dan beginnen we . . . nu!"
M and T: U hebt ooit gezegd: "Ik kan niet een dag leven zonder muziek te horen, te spelen, te studeren of eraan te denken." Wanneer is die obsessie begonnen?
De dag dat mijn tante Gladys, die aan het verhuizen was, een piano aan mijn familie gaf - ik was toen tien jaar oud - die een mandoline-pedaal had: de middelste pedaal veranderde de klank van het instrument in een soort van kreukelig klinkende mandoline. En vanaf het moment dat ik mijn handen op het toetsenbord zette, was ik verloren voor de rest van mijn leven. Je weet wat verliefd worden is: je raakt iemand aan en je weet: dit is het. Van toen tot nu is mijn hele leven zo geweest.
Het begon ermee dat ik in mijn eentje piano leerde en mijn eigen harmoniesysteem uitvond. Maar toen vroeg - en kreeg ik ook - pianolessen tegen één dollar per les van een van de dochters van de buren, Miss Shelton, Vicky Shelton. Ik aanbad haar. Ik was smoorverliefd op haar. Ze leerde me stukjes voor beginnelingen, en alles liep gesmeerd tot ik - allicht erg slecht - composities begon te spelen waar zij niet meer bij kon. 'Ballades' van Chopin en zo. En dus zei ze tegen mijn vader dat ik naar het conservatorium in New England moest gaan. Wat gebeurde, en daar kreeg ik les van Miss Francis Williams, die drie dollar per uur vroeg. Nu begon mijn vader bedenkingen te krijgen.
"Wil jij een klezmer worden?" Voor hem stond een klezmer (een rondreizende muzikant in Oost-Europa die op huwelijken en bar mitzvahs speelde) ongeveer gelijk aan een bedelaar.
Drie dollar per les vond hij te duur. Eén dollar voor de les en een kwart dollar als weekgeld: dat moet genoeg zijn. En dus begon ik te spelen in een jazzgroepje en gingen wij optreden op . . . huwelijken en bar mitzvahs. (Ik keek Simon even aan en moest er zelf om lachen.)
De saxofonist in onze groep wist hoe hij aan partituren van Irving Berlin-songs kon komen. En dan kwam ik 's avonds thuis, met bloedende vingers en twee dollars, die naar mijn pianolessen gingen.
Mijn nieuwe lerares, juffrouw Williams, hanteerde een systeem dat me niet lag, zodat ik in de leer ging bij nog iemand anders die zes dollar per uur vroeg. Dus moest ik nog meer jazz spelen. Ik begon toen overigens ook pianoles te geven aan kinderen uit de buurt.
Intussen ging ik na mijn gewone schooluren ook vaak naar de Hebreeuwse school. Daar kreeg ik oorspronkelijke muziek te horen. Er was een orgel, een voorzanger en een koor dat werd geleid door een fantastische man uit Wenen, professor Lazar Frishman, die liturgische composities maakte. Als ik zat te luisteren naar koor, voorzanger en orgel, moest ik vaak huilen - dat is van grote invloed op me geweest.
=vervolg morgen=
feedback van andere lezers- ivo
dit is echt leuk en zeer onderbouwd mooi geschreven.
Sibellius is een mooie componist .. Is dat geen Fin of Noor?
ach het doet er niet toe, je werk is mooi en ik kijk reeds uit naar morgen
ERWEE: Sibelius is op en top Fin.
Zeer bedankt voor de eerste reactie en lezing. - Theo_Roosen
De hand van de meester. Wel wat studiewerk verricht ? Theo.
ERWEE: Beetje studie maar heb ook 40 jaar muzikaal leven in de aders.
Zeer bedankt voor lezing en reactie. - Ghislaine
Uitstekend + uitstekend.
ERWEE: Zeer bedankt! - muis
Staande ovatie:)... voor jou.
Groetjes
ERWEE: Diepe buig. Ai, mijn hoofd.
Zeer bedankt! - SabineLuypaert
ben jij echt een echte muziekmens?????? en ik wist dat niet :-d dan wordt het de hoogste tijd dat jij met de heer stater nen babbel slaagt zenne;)
ERWEE: Ik ben van vele markten thuis en uit. Alleen nen hollandse mont ventoux afdalen, dat viel zwaar tegen.
Ik zal een keertje melig zijn wat het eerste betreft.
Zeer bedankt! - RolandBergeys
Boeiend, leuk.
ERWEE: Zo dadelijk het vervolg.
Zeer bedankt! - aquaangel
deel I vind ik iets onderhoudender dan deel II
en morgen kom ik voor deel III ;))
xx
ERWEE: Wellicht vanwege de inleiding, maar 't blijft dus een effectief interview.
Zeer bedankt!
|
