Volg ons op facebook
|
< terug
De ongecensureerde Marcus Antonius (2)
Toen de Senaatsvergadering de volgende dag gehouden werd in de tempel van Tellus, was de spanning voelbaar. Iedereen was aanwezig. Iedereen die ook maar iets betekende in de politieke arena wilde erbij zijn. Er was Marcus Antonius zelf, die zich zorgen maakte over de reacties van de soldaten en bijgevolg heel wat dringende agendapunten te bespreken had. Er was Marcus Tullius Cicero, de grote redenaar van Rome die niets van de samenzwering geweten had maar desalniettemin in zijn nopjes was over de uitkomst. Er was Calpurnius Piso, de schoonvader van de vermoorde dictator wiens voornaamste zorg het testament van zijn schoonzoon betrof. Er waren natuurlijk Marcus Junius Brutus en Gaius Cassius Longinus, de twee bekendste samenzweerders die uiteraard aanwezig moesten zijn in een poging hun eigen aars te dekken. En er was ook nog Decimus Brutus, de man die gediend had met Caesar in Gallië maar hem uiteindelijk verraden had door met de samenzweerders in zee te gaan. Ook Decimus had zijn mes in het lichaam van de dictator gestoten.
'Leuk om je weer te zien, Decimus,' zei Marcus Antonius toen hij vlak voor de aanvang van de Senaatsvergadering het woord tot deze figuur richtte, 'het is waarlijk jammer hoe de zaken de laatste tijd gelopen zijn. Dat zelfs jij die zo'n trouwe en goede vriend van Caesar was zich tegen hem keerde.'
'Ik heb gedaan wat ik doen moest om de republiek te redden, consul,' verweerde Decimus zich met klem, 'mijn daad was van politieke aard, niet van persoonlijke.'
'Dat zeg je met meer flair dan ik gewend van je ben,' reageerde Antonius, 'zeg me eens, Decimus, als jullie er allen zo berust op waren Caesar zijn macht te ontfutselen en het zelf in handen te nemen, waarom hebben jullie mij dan niet uit de weg geruimd? Koesteren jullie dan niet de vrees dat ik wraak zou kunnen nemen voor wat jullie gedaan hebben? Caesar was mijn vriend, weet je.'
'Hij was ook mijn vriend, consul,' antwoordde Decimus, 'en niemand is van plan of was zinnens de macht in handen te nemen. Onze daad was enkel om de republiek te redden en uitsluitend tegen Caesar gericht. Er is niemand van ons die u schade wenst te berokkenen.'
Hoewel hij zijn best deed deze woorden overtuigend te laten klinken, moest Decimus Brutus enige moeiten leveren zijn nervositeit niet te laten opvallen want de samenzweerders hadden wel degelijk beraadslaagd over het vraagstuk of Marcus Antonius net als Caesar tijdens de idus van maart uit de weg geruimd moest worden. Iedereen was bekend met het temperament van de consul, dat driftiger kon zijn dan dat van een Oosterse potentaat, en de overweging hem koud te laten maken was dan ook een grimmige realiteit geweest. De bestaande vrees voor represailles had menig conspirerend senatorenhoofd op hol gebracht wanneer het zich over deze netelige kwestie gebogen had en de enige reden waarom men uiteindelijk besloten had Antonius te sparen was het resultaat geweest van een gezonde, vooruitziende blik. Het risico bestond namelijk dat de symboliek van de tirannenmoord verloren zou gaan bij het volk indien men meerdere slachtoffers maakte. De politieke daad waarop men zich ter verklaring van de feiten wilde baseren, zou op die manier overschaduwd kunnen worden door de mening dat de ides van maart niets meer dan een misdadig bloedbad was. Voorzichtigheid hadden de samenzweerders dan ook boven een al te uitbundige handelwijze verkozen, en dus had men de persoon van Marcus Antonius onaangetast gelaten. Althans voorlopig.
'Uilskuikens!' had Marcus Tullius Cicero, de oude vader des vaderlands tegen de samenzweerders gebruld, 'jullie hadden Marcus Antonius ook aan mootjes moeten hakken. Zien jullie dan niet in dat hij voor problemen gaat zorgen? Hij is niet te vertrouwen, en al helemaal niet te voorspellen. Dwaas om hem te sparen. Jullie hebben maar half werk geleverd!'
Cicero, die de republiek hoger beweerde te achten dan zichzelf en op de koop toe een verstokte vijand van Antonius was, had natuurlijk makkelijk spreken. Hij was niet persoonlijk bij het moordcomplot betrokken geweest en had slechts aan de zijlijn gestaan terwijl de feiten zich voltrokken. Weliswaar had hij de gebeurtenissen bejubeld toen ze gebeurd waren maar een belangrijk aandeel erin had hij niet. Cicero was immers meer een man van woorden dan een man van daden, al was hij er in het verleden in geslaagd als aanklager een beruchte staatsgreep de kop in te drukken nog vooraleer deze kon plaatsvinden. Het had hem veel respect en bewondering opgeleverd. Zijn dignitas was ermee de hoogte in geschoten en niet in het minst was het naar zijn hoofd gestegen, daar er niets was wat hij liever deed dan opscheppen over zijn prestaties. Het was deze Marcus Tullius Cicero die als eerste het woord nam toen de senatoren van Rome allen hun respectievelijke plaatsen genomen hadden en de vergadering in de tempel van Tellus voor geopend verklaard werd.
'Vrienden en senatoren,' begon Cicero, die graag gesticuleerde om zijn spraak een extra dimensie te geven, 'we zijn hier allen samen gekomen vandaag om de huidige stand van zaken te bespreken. Consul Marcus Antonius heeft deze vergadering bijeen laten roepen omdat hij een aantal belangrijke onderwerpen wenst te behandelen. Velen onder jullie nobele aanwezigen van dit verheven lichaam waren betrokken bij het complot dat men met succes tegen Gaius Julius uitgevoerd heeft. Velen van jullie hebben ervoor gekozen deze man het leven te ontnemen omdat jullie de belangen van de republiek overschaduwd zagen door de belangen van slechts één individu. Dat jullie daad een rechtmatige tirannenmoord was, behoeft net als goede wijn geen krans. De taak die nu voor ons ligt, is de behartiging van de republikeinse belangen die naar ik weet, ons allen dierbaar zijn.'
Cicero hield op om te pauzeren en bestudeerde zijn luisteraars. Hij keek graag naar de uitdrukkingen op hun gezichten. Het schonk hem voldoening en bevredigde zijn ijdelheid. Met een zwaard op Galliërs inhakken was niets voor hem geweest maar tijdens senaatszittingen wist hij hoe het spel gespeeld moest worden.
'We hebben vele belangrijke zaken te bespreken,' vervolgde hij, de melodieuze klanken van zijn stem opnieuw in de strijd gooiend, 'Gaius Julius heeft immers vele beloftes gemaakt. Landerijen aan de soldaten. Ambtsfuncties aan senatoren. Het doorvoeren van allerlei wetgeving. Het spreekt voor zich dat we allereerst tot een algemeen besluit moeten zien te komen betreffende de daadwerkelijke rechtsgeldigheid van de tirannenmoord omdat onze daaruit volgende conclusies invloed zullen uitoefenen op de besluitvorming. Verklaren we de moord op Caesar in overeenstemming met de wet, dan moeten we de moordenaars amnestie verlenen. Kiezen we ervoor deze te veroordelen, dan moeten we de straf bepalen voor de daders. Gezien het feit dat velen van jullie betrokken waren bij de gebeurtenissen en het voldongen bestaande besef dat Gaius Julius zich op een onwettige manier heer en meester van de republiek gemaakt heeft, wil ik me als eerste uitspreken voor een verlening van algemene amnestie. De samenzweerders hebben niet tegen de wet gehandeld en enkel hun plicht als republikeinen gedaan. Laat er een vrijspraak zijn!'
Cicero's woorden konden op veel bijval rekenen, niet in het minst onder diegenen die bij het moordcomplot betrokken waren die al in hun handen begonnen te wrijven omdat het mogelijk was dat ze er ongeschonden mee weg gingen komen. Vooral Brutus en Cassius waren de mening van de vader des vaderlands zeer toegedaan, die ze in stilte loofden voor zijn uitingen.
'Dank je wel voor je woorden, Marcus Tullius,' zei Marcus Antonius, die rechtstond en voor het eerst sprak, 'dat jij je geweldig in je nopjes zult voelen nu Caesar, de grote bedreiger van jouw o zo geliefde republiek, dood is weten we allemaal. En dat de daders zich geweldig in hun nopjes zullen voelen omdat jij opteert voor een algemene amnestie kan ik me voorstellen. Jullie vergeten echter wat hiervan de gevolgen zullen zijn. Als er amnestie verleend wordt aan de daders, wordt de tirannenmoord rechtsgeldig verklaard. Daaruit volgt onlosmakelijk dat de regeerperiode van Caesar als onwettig beschouwd moet worden!'
'Dat is hoe de zaken ervoor staan,' antwoordde Cicero, 'en tevens niets wat wij hier allemaal nog niet weten.'
'Als de regeerperiode van Caesar onwettig verklaard wordt,' ging Antonius verder, 'zijn ook al zijn gemaakte beslissingen onwettig. Dat betekent dat allerlei hier aanwezige senatoren die door Caesar benoemd zijn de ambtsfuncties die ze bekleden naast zich neer moeten leggen aangezien ze niet als rechtsgeldig beschouwd kunnen worden. Dat betekent, mijne heren, dat er nieuwe verkiezingen moeten komen.'
Brutus en Cassius moesten een bittere pil doorslikken met het aanhoren van deze woorden. Ze wisten dat Antonius gelijk had en het beviel hen helemaal niet. Ze waren inderdaad door Caesar benoemd geweest in hun ambt en zagen het nu bedreigd als diens regeerperiode onwettig verklaard werd. Daartegenover stond de mogelijkheid dat de regeerperiode van Caesar blijvend erkend werd en dat de moord op diens persoon bestraft zou moeten worden, waarmee de daders eveneens aan het kortste eind trokken. Bovendien kon de gedachte aan nieuwe verkiezingen niemand bekoren. Iedereen wist dat het rommelige gebeurtenissen met zich meebracht die in tijdrovende twisten resulteerden. Nieuwe verkiezingen was dan ook het laatste waar men nood aan had. Het was een gifbeker waar niemand de lippen aan wilde zetten. Er moest een andere oplossing komen vond men. Iets dat niet zo veel tijd opslorpte en snel stabiliteit bracht. Een soort compromis. Maar welk?
feedback van andere lezers- GoNo2
Genoten!
mephistopheles: blij dat te lezen - jan
knap geschreven!
grtzz
mephistopheles: graag geschreven! - koyaanisqatsi
Wreed actueel zou ik zeggen. Al waren die mannen van toen toch wel uit ander hout gesneden... Salve.
mephistopheles: speciale gaste die Romeinen, zonder meer, er is al zo veel over geschreven geweest en toch verveelt het niet (mij toch niet) - Wee
Eigenlijk is er níets veranderd.
x
mephistopheles: de vloek van de mens is dat hij ondanks al zijn uitvindingen zichzelf niet kan verbeteren. Duizenden jaren geschiedenis maar nog steeds dezelfde problematiek - Dora
Jaja, politiek...
ik hoop dat het dicht bij menselijke lust en onderhuidse streken blijft.
mephistopheles: Het zal zeker niet allemaal politiek worden, maar sommige dingen moeten er wel bij staan omdat het van belang is in het verhaal
|
