|
< terug
Howard Zinn. De Geschiedenis Van Het Amerikaanse Volk
In volle Vietnam-periode speelde Jimi Hendrix op het legendarische Woodstock-festival een opgefokte versie van het Amerikaanse volkslied: The Star-Spangled Banner. Salvo's distorted gitaargeweld vuurde deze zwarte jongeman met Cherokee-bloed af op een uitgeput publiek als symbool voor de complete teloorgang van de Amerikaanse droom.
Dit is ook ongeveer wat de filantroop Howard Zinn gedurende 887 blz. doet in zijn boek: op erudiete wijze presenteert hij de rekening aan de hypocriete leiders van de Verenigde Staten die zich onrechtmatig "The Land of the Free" noemen.
De kroniek vangt aan in 1492 als Colombus voet aan wal zet op de huidige Dominicaanse Republiek en daar in contact komt met de Indianenstam de Awaraks. Wat volgt is het relaas van de martelgang van hen die steeds in de onderbuik van de maatschappij geleefd en geleden hebben: Indianen, zwarte slaven, Aziatische spoorwegbouwers, geïmmigreerd Europees werkvolk, Latino's en vrouwen, en hoe deze tegen elkaar opgezet werden.
De Indianen waren de eersten die eraan moesten geloven. Het was Malcolm X die de eerste blanke pelgrims beschreef als uitschot, criminelen en ordinair tuig dat Europa liever kwijt dan rijk was. Dit "kruim" van de mensheid vatte de roofbouw op de Nieuwe Wereld aan met een walgelijke genocide onder de oorspronkelijke bewoners.
In 1776 riepen de Founding Fathers de onafhankelijkheid uit na een jarenlange toenemende wrevel met de Engelsen die uiteraard over bestaansmiddelen ging. Maar de Grondwet ten spijt hebben Washington en co nooit de vrijheid van allen beoogd. Howard Zinn heeft weinig goede woorden over voor de stichters van de VS met wie anders zo gedweept wordt. Deze burgerij heeft altijd alleen haar eigen belangen willen behartigen en we krijgen een analyse van een staatsbestel dat eigenlijk gecontroleerd wordt door immorele ondernemers, oliemannen, industriëlen en grootgrondbezitters. En dat tot op de dag van vandaag.
Zo leren we dat iedere oorlog die de VS begonnen is of aan deelgenomen heeft, gevoerd werd uit economische overwegingen, zoals het vrijwaren van buitenlandse afzetmarkten en potentiële ontginningsgebieden, en niet uit humanitaire solidariteit. De politiek is hier telkens een dekmantel en bondgenoot geweest van hen die de teugels werkelijk in handen hielden, de belachelijk rijke en uiteraard ultra-liberale entrepreneurs.
Elk heilig huisje moet eraan geloven: de abolitionisten en Lincoln die gedurende de Burgeroorlog eerder de macht van de Zuidelijke Staten wilden breken dan de negers (sic) bevrijden. Kennedy, Carter en Clinton die enkel in naam democraten waren en burgerslachtoffers gemaakt hebben in landen over de hele wereld, om nog maar te zwijgen over de eigen GI's die ze als kanonnenvlees voor het establishment in deze landen gedetacheerd hebben.
We leren ook hoe het komt dat links tot op heden kreupel is in de VS en vernemen dat dit niet komt door een zogenaamde cowboy- en pioniersmentaliteit van de Amerikanen of de 'ieder voor zich'-spirit maar door de voortdurende pogingen van de heersende klasse om links te boycotten en te diaboliseren, gaande over het corrumperen van vakbonden einde 19de eeuw tot de heksenjacht op communisten tijdens de Koude Oorlog en het privatiseren van zowat iedere vorm van sociale zekerheid nu.
Howard Zinn lardeert zijn werk met talloze citaten en laat de mensen aldus zelf aan het woord. Het resultaat is een kroniek die te vergelijken valt met De Grote Beschavingsoorlog van Robert Fisk , die andere filantroop, en Taylor Branch's De Geschiedenis Van Een Droom: Amerika Onder Martin Luther King En De Kennedy's.
Mocht er al een punt van milde kritiek zijn, dan misschien het volgende: dit is het relaas van een klassenstrijd, die eerder zwart-wit voorgesteld wordt. Zo rept Zinn met geen woord over de -weliswaar sporadische- weldoeners die er onder de superrijken ook zijn, iets wat Noreena Hertz wel doet in De Stille Overname. En de zonden van het proletariaat worden met de mantel der liefde bedekt waarbij als excuus hun levensomstandigheden ingeroepen worden. In de meeste gevallen is dit weliswaar terecht. Maar het is naïef te stellen dat mensen niet gewoon een goede inborst enerzijds en een valse natuur anderzijds kunnen hebben los van hun maatschappelijke klasse. Er valt echter niet te ontkennen dat de wetenschap of je de volgende dag al dan niet brood op tafel zult hebben natuurlijk een danige invloed op je humeur kan hebben. Bovendien is dit boek een sociologisch pamflet en geen psychologie-handboek.
Ondanks zijn zware kritiek op het systeem en vooral zijn volume wordt dit oogopenend meester- en levenswerk toch gelezen en dan nog wel in het Amerikaanse onderwijs. Zo is er een 'I Hate Howard Zinn'-group op Facebook van schoolmoeë pubers die verplicht zijn omvangrijke werk moeten lezen. O, ironie!
Benieuwd of Obama het gelezen heeft … Of zal voor de Afghanen en Iraqi's, zolang er olie en gas in hun ertsrijke, winstgevende bodem zit, volgende belofte even onvervuld blijven als ze gebleken is voor de Cheyenne, "who was promised land where they could live in peace, land that would be theirs for as long as grass grows, wind blows and the sky is blue…".
P.S.: Howard Zinn overleed op 27 januari 2010. Hoe symptomatisch is het dat 'Afghanen en Iraqi's' even goed vervangen kan worden door 'Palestijnen', 'Syriërs', 'Tibetanen', 'Koerden', ...
Om nog maar te zwijgen van het feit dat dit geen boekbespreking is van Eduardo Galeano's Aderlating van een Continent. Het Angelsaksische model wint nog steeds van het Latijnse. Maar voor hoelang nog? Dat andere cultboek - Oriëntalisten van Edward Said - handelt over het Midden-Oosten, en onze perceptie ervan. Maar China en het Verre Oosten, daar gaat de zon pas echt op ...
Enkel ingeschreven gebruikers kunnen stemmen. Totale score: 7Uitstekend:   3 stem(men), 75%Goed: 1 stem(men), 25%Niet goed: 0 stem(men), 0%totaal 4 stem(men) |
