naam:
	pass:
	wachtwoord vergeten?

Volg ons op facebook

Ga naar chat

< terug

de lezer heil

door ivo

De denker van Auguste Rodin kent wel iedereen. Een fraai beeldhouwwerk dat op menig bureau staat als een stille wenk. Zoiets van zie je niet dat hier veel wordt 'gedacht' ?
Rodin die grote rotsblokken liet aanvoeren en er reeds het beeldhouwwerk in zag staan. Enkel de ballast moest er nog afgesneden worden. En als het laatste stukje ballast was weggepolierd, zag je het beeld, dat hij reeds lang in die steen had gezien.

Of zoals de dichter, die volledig opgenomen in zijn eigen verhaal, de uitdaging van het witte blad aanging. De proppen zweefden doorheen de lucht, totdat er de zin stond die het begin werd van een heel avontuur, waar ook de schrijver geboeid naar kon kijken. De pen gedirigeerd door de hand, die vloeiend de woorden neerzette op het maagdelijke witte papier. Het geluid van het puntje van de pen, als inspirator voor de geest, die dromend in zijn verhaal, de krachtige lijnen van het gedicht vertaalde in woorden, zinnen en verzen.

De lezer, die totaal onbevangen enkel het resultaat mocht zien, las de verzen, soms zelfs vers 'per vers' zodat hetgeen de geest van de dichter aan de lezer zeggen wou, via het papier, over waaide, opdat de lezer getroffen door die emotie, misschien wel veranderde in zijn opvatting als mens.
Daar, waar de beeldhouwer de ballast weghakte om nadien te polijsten, zo had de dichter zijn pen bedwongen, om enkel die woorden te zetten, waardoor het pracht van het beeld, gevrijwaard van het ballast, dat enkel die steen toonde en niet het beeld dat er wel in zat, maar nog onttrokken was aan ons oog, duidelijk zichtbaar werd..

Een overdenking waar ik in Budapest mee te maken kreeg.. Budapest is een stad vol met kunstwerken, mooi, proper en verschrikkelijk duur. 'De natte droom van elk kunstenaar', zei de suppoost van het museum in Budapest. 'de wereld veranderen door de kunst, en dan nog liefst door de kunst die de kunstenaar zelf had overgehouden, door de belast, die er voor zorgde dat het kunstwerk weerhouden werd voor het oog van de toeschouwer, zorgvuldig weg te hakken; zodat hetgeen wat overbleef op een zodanige manier, gepolierd en bewerkt dat niemand er schouderophalend aan kon voorbijgaan.

De suppoost zei in een perfect Engels dat de Kunstenaars die hij kende, eenzame einzelgangers waren, die enkel geconcentreerd waren op hetgeen zij zagen, ruikten, voelden en ervaarden. En ze waren zo getalenteerd dat ze de niets vermoedende voorbijganger konden treffen met dezelfde emotie waar ze zelf ook door getroffen waren. Niet zoals het verhaaltje dat je in het ene oor influisterde en waarbij je na een tijdje een totaal ander verhaal kon van neerschrijven. Neen, feilloos, dezelfde emoties laten opwekken bij de mens die het kunstwerk bewonderde.

"De lezer is niet dom". Met deze boutade sloot een schrijver ooit af op Gulliver, het zondagavondprogramma op Radio 1. De naam van die schrijver is me niet bijgebleven, zijn uitspraak wel. "Als je de emotie als schrijver niet voelt", zei hij, "dan kan die emotie ook niet doorgeven aan hen die je lezen". Dit was volgens hem de eerlijkheid van het schrijven. "En sommige mensen staan niet open voor die emotie, en die kijken tegen het blad, zoals je tegen een groot torengebouw aankijkt. Je kan het hen zelfs niet eens kwalijk nemen".

"De eenvoud van de tekst moet de schoentrekker zijn om hetgeen je voelt over te brengen, zodat de essentie van het verhaal tussen de woorden en de zinnen door, het gevoelcentrum van de mens raakt". Het waren wijze woorden, die ik hier dan ook letterlijk citeer.

feedback van andere lezers

• stormvonk
  prefect of perfect, buiten dit zou het een goeie column zijn, en ja, een mooi citaat
  ivo: ook die fout is hersteld, tja de spellingscorrecter leest erover blijkbaar
• gono
  Goed verhaal!
  ivo: bedankt
• RolandBergeys
  -onttrokken aan ons oog, niet ontrokken;
  
  Je beste totnogtoe, vind ik - puik!
  ivo: dank u
• Ghislaine
  Knap.
  ivo: bedankt
• SabineLuypaert
  Als je de emotie als schrijver niet voelt", zei hij, "dan kan die emotie ook niet doorgeven aan hen die je lezen" en dan die geciteerde woorden, mag ik daar even aan toevoegen dat jouw manier van schrijver geen lezen onbetrokken laat?
  ik hou van dee schrijfstijl (smile)
  ivo: bedankt